در دنیای همواره در حال تحول واقعیت مجازی و واقعیت ترکیبی، متا همواره یکی از بازیگران اصلی و پیشگام در ارائه نوآوری‌ها به بازار بوده است. از زمان معرفی هدست‌های Oculus و سپس Quest، این شرکت تلاش کرده تا فناوری‌های نوظهور را به دست مصرف‌کنندگان عادی و حرفه‌ای برساند. اخیراً، انتشار اطلاعاتی از نقشه راه آینده این شرکت توسط نشریه معتبر "The Information" هیجان و گمانه‌زنی‌های زیادی را در جامعه فناوری به راه انداخته است. این اطلاعات جزئیات مهمی را در مورد دو هدست آینده متا، یعنی Quest 4 و Quest Pro 2، فاش می‌کند که هر یک قرار است گامی بزرگ در مسیر تکامل واقعیت توسعه‌یافته (XR) بردارند.
این نشت اطلاعاتی نه تنها وجود این هدست‌ها را تأیید می‌کند، بلکه نگاهی اجمالی به قابلیت‌ها، زمان‌بندی عرضه و استراتژی کلی متا در مواجهه با چالش‌های فنی و رقابت فزاینده در بازار را ارائه می‌دهد. در حالی که Quest 3 به تازگی به بازار عرضه شده و تمرکز زیادی بر قابلیت‌های واقعیت ترکیبی (MR) دارد، به نظر می‌رسد متا برنامه‌های بلندپروازانه‌تری برای آینده نزدیک دارد تا تجربه کاربران را به سطحی بی‌سابقه ارتقا دهد. این مقاله به بررسی عمیق‌تر جزئیات فاش شده درباره Quest 4 و Quest Pro 2 می‌پردازد و چشم‌اندازی از آینده هدست‌های متا و تأثیر آن‌ها بر اکوسیستم واقعیت توسعه‌یافته را ترسیم می‌کند.
اولین هدستی که در این نقشه راه مورد توجه قرار می‌گیرد، Meta Quest 4 با اسم رمز "La Palma" است که قرار است جانشین طبیعی و قدرتمند Meta Quest 3 باشد. این دستگاه که برای عرضه در سال 2024 برنامه‌ریزی شده، هدف اصلی متا برای بازار مصرف‌کننده عمومی خواهد بود و قصد دارد تا فناوری‌های پیشرفته‌تر را با قیمتی قابل دسترس‌تر ارائه دهد. یکی از مهم‌ترین ارتقاهای Quest 4، تراشه نسل جدید آن است که احتمالاً از سری Snapdragon XR کوالکام خواهد بود. این تراشه قدرت پردازشی قابل توجهی را برای اجرای برنامه‌ها و بازی‌های پیچیده‌تر با گرافیک بالاتر فراهم می‌کند و تجربه کاربری روان‌تری را تضمین می‌نماید، که این امر برای کاربردهای روزمره و بازی‌های سنگین حیاتی است.
علاوه بر قدرت پردازشی، Quest 4 تمرکز ویژه‌ای بر بهبود تجربه واقعیت ترکیبی خواهد داشت. بر اساس اطلاعات فاش شده، این هدست از قابلیت passthrough با وضوح بالا (high-resolution passthrough) بهره‌مند خواهد شد که امکان مشاهده دنیای واقعی به صورت رنگی و با جزئیات خیره‌کننده را فراهم می‌کند. حسگرهای عمق (depth sensors) نیز به صورت یکپارچه در این دستگاه وجود خواهند داشت تا تعامل دقیق‌تر و طبیعی‌تری با اشیاء مجازی در محیط واقعی را ممکن سازند. این قابلیت‌ها به کاربران اجازه می‌دهند تا بدون نیاز به برداشتن هدست، به راحتی بین واقعیت مجازی کامل و واقعیت ترکیبی جابجا شوند و از تجربه غوطه‌وری بی‌نظیری لذت ببرند که به طور فزاینده‌ای به واقعیت می‌پیوندد.
از دیگر ویژگی‌های کلیدی Quest 4 می‌توان به لنزهای پانکیک (pancake lenses) اشاره کرد که به کاهش ضخامت و وزن کلی دستگاه کمک شایانی می‌کنند. این نوع لنزها علاوه بر طراحی باریک‌تر، کیفیت بصری بهتری را نیز ارائه می‌دهند و پدیده‌هایی مانند "ray of light" را به حداقل می‌رسانند که به وضوح تصویر و راحتی چشم کاربر کمک می‌کند. همچنین، فناوری ردیابی چشم (eye tracking) و ردیابی چهره (face tracking) به Quest 4 اضافه خواهد شد. ردیابی چشم نه تنها برای رندرینگ فووایتد (foveated rendering) و صرفه‌جویی در منابع پردازشی مفید است، بلکه امکان ایجاد آواتارهای واقع‌گرایانه‌تر و بیان احساسات دقیق‌تر در محیط‌های اجتماعی مجازی را فراهم می‌کند. ردیابی چهره نیز به ارتباطات غیرکلامی در متاورس عمق بیشتری می‌بخشد و حس حضور اجتماعی را تقویت می‌کند.
علاوه بر این، گزارش‌ها حاکی از بهبود سیستم بازخورد لمسی (haptics) و ارگونومی کلی دستگاه است که منجر به تجربه‌ای راحت‌تر و فراگیرتر برای کاربران خواهد شد و استفاده طولانی‌مدت از هدست را دلپذیرتر می‌سازد. Meta Quest 4 به وضوح نشان‌دهنده تعهد متا به توسعه واقعیت ترکیبی برای کاربران عادی است. این هدست قرار است پلی بین دنیای فیزیکی و دیجیتال ایجاد کند و استفاده از برنامه‌های کاربردی واقعیت ترکیبی را در زندگی روزمره تسهیل نماید. انتظار می‌رود Quest 4 با ترکیبی از سخت‌افزار قدرتمند، قابلیت‌های MR پیشرفته و طراحی ارگونومیک، استاندارد جدیدی را برای هدست‌های واقعیت مجازی/ترکیبی مصرف‌کننده تعیین کند و تجربه کاربری را به شکلی چشمگیر بهبود بخشد و راه را برای پذیرش گسترده‌تر متاورس هموار سازد.
اما نقشه راه متا تنها به Quest 4 محدود نمی‌شود. در افق دورتر، Meta Quest Pro 2 با اسم رمز "Funston" قرار دارد که جانشین هدست پیشرفته Quest Pro خواهد بود و برای عرضه در سال 2025 در نظر گرفته شده است. این دستگاه به وضوح برای بازار حرفه‌ای، توسعه‌دهندگان و کاربران قدرتمند طراحی شده است که به دنبال بالاترین سطح از عملکرد و قابلیت‌ها هستند و نیازمند ابزارهایی با دقت و وضوح بی‌نظیر می‌باشند. مهم‌ترین و هیجان‌انگیزترین ویژگی Quest Pro 2، استفاده از نمایشگرهای Micro-OLED است. این تکنولوژی نمایشگرها قادر به تولید کنتراست بی‌نظیر، رنگ‌های عمیق‌تر و روشنایی فوق‌العاده هستند و در عین حال مصرف انرژی کمتری دارند، که برای ساعات طولانی استفاده حرفه‌ای ایده‌آل است.
شایعات حاکی از آن است که Quest Pro 2 می‌تواند رزولوشنی بیش از 4K برای هر چشم ارائه دهد که به معنای وضوح تصویر خیره‌کننده و عدم وجود "Screen Door Effect" (اثر درب توری) است. این افزایش چشمگیر در وضوح، جزئیات بی‌نظیری را برای کارهای دقیق مانند طراحی سه‌بعدی، مدل‌سازی، آموزش‌های شبیه‌سازی و همکاری‌های مجازی فراهم می‌آورد. علاوه بر این، Quest Pro 2 از تراشه اختصاصی طراحی شده توسط متا (custom Meta silicon) بهره‌مند خواهد شد. این حرکت نشان‌دهنده تمایل متا به کنترل کامل بر سخت‌افزار و نرم‌افزار، بهینه‌سازی عملکرد و ایجاد یک اکوسیستم کاملاً یکپارچه است. این تراشه اختصاصی می‌تواند قدرت پردازشی بی‌نظیری را برای اجرای پیچیده‌ترین برنامه‌ها و محاسبات واقعیت ترکیبی فراهم کند و به توسعه‌دهندگان آزادی عمل بیشتری بدهد.
مانند Quest 4، مدل Pro 2 نیز بر قابلیت‌های واقعیت ترکیبی پیشرفته‌تر متمرکز خواهد بود. این بدان معناست که انتظار می‌رود قابلیت‌های passthrough، حسگرهای عمق و تعامل با محیط واقعی در Quest Pro 2 حتی دقیق‌تر و قدرتمندتر از Quest 4 باشد و تجربه‌ای تقریباً بی‌نقص از ادغام دنیای دیجیتال و فیزیکی را ارائه دهد. ردیابی چشم و چهره نیز در این مدل به بالاترین سطح خود می‌رسد تا امکان ایجاد آواتارهای فوق‌العاده واقع‌گرایانه و ارتباطات اجتماعی بی‌نظیر را در محیط‌های حرفه‌ای فراهم آورد و به همکاری‌های از راه دور بُعد جدیدی ببخشد. هدف Quest Pro 2 ارائه یک ابزار نهایی برای خلاقیت، بهره‌وری و همکاری در عصر جدید محاسبات فضایی است که نیازهای سخت‌گیرانه‌ترین کاربران را برآورده سازد.
مقایسه Quest 4 و Quest Pro 2 به وضوح استراتژی دوگانه متا را در بازار نشان می‌دهد. Quest 4 با هدف فراگیر کردن واقعیت ترکیبی و آوردن آن به خانه‌های میلیون‌ها نفر طراحی شده است، در حالی که Quest Pro 2 یک دستگاه پیشرفته و گران‌قیمت خواهد بود که مرزهای تکنولوژی را برای کاربردهای حرفه‌ای و توسعه‌دهندگان جابجا می‌کند. هر دو دستگاه اما یک دیدگاه مشترک دارند: سرمایه‌گذاری عمیق بر روی واقعیت ترکیبی. متا معتقد است که آینده محاسبات فراتر از صفحه‌نمایش‌های دوبعدی است و واقعیت ترکیبی راهی برای ادغام یکپارچه دنیای دیجیتال با دنیای فیزیکی ارائه می‌دهد. این استراتژی در پاسخ به ظهور رقبایی مانند Apple Vision Pro نیز هست، با این تفاوت که متا رویکردی چندلایه را برای دسترسی‌پذیری و عملکرد در پیش گرفته است که شامل ارائه محصولاتی با قیمت‌های متنوع برای رفع نیازهای متفاوت بازار و گسترش پایگاه کاربران خود است.
این نشت اطلاعاتی نه تنها هیجان‌انگیز است، بلکه نشان‌دهنده تعهد بلندمدت متا به توسعه و پیشبرد اکوسیستم واقعیت توسعه‌یافته است. سرمایه‌گذاری عظیم در تحقیق و توسعه، طراحی تراشه‌های اختصاصی و تمرکز بر قابلیت‌های پیشرفته مانند passthrough با وضوح بالا، ردیابی چشم و نمایشگرهای Micro-OLED، همگی بیانگر این است که متا قصد دارد موقعیت خود را به عنوان رهبر این صنعت تثبیت کند. این هدست‌ها صرفاً ارتقای سخت‌افزاری نیستند؛ آن‌ها نماینده دیدگاهی جامع‌تر برای نحوه تعامل ما با فناوری و یکدیگر در آینده هستند و نویدبخش ایجاد تجربیات جدید و کاربردهای نوآورانه در حوزه‌های مختلف از آموزش و سرگرمی گرفته تا پزشکی و مهندسی می‌باشند که زندگی روزمره ما را دگرگون خواهند ساخت.
در نهایت، Meta Quest 4 و Quest Pro 2 بیش از صرفاً سخت‌افزارهای جدید هستند؛ آن‌ها نقاط عطف مهمی در سفر متا به سوی متاورس و عصر جدید محاسبات فضایی محسوب می‌شوند. Quest 4 قول می‌دهد واقعیت ترکیبی را به جریانی اصلی تبدیل کند و آن را برای مخاطبان گسترده‌تری قابل دسترس سازد، در حالی که Quest Pro 2 مرزهای عملکرد و تجربه بصری را برای حرفه‌ای‌ها جابجا خواهد کرد. با توجه به جزئیات فاش شده، می‌توان انتظار داشت که این هدست‌ها تغییرات عمده‌ای در نحوه کار، بازی و ارتباط ما ایجاد کنند و تجربه کاربری را به سطحی بی‌سابقه از غوطه‌وری و تعامل برسانند. این پیشرفت‌ها، متا را در موقعیت قدرتمندی برای شکل‌دهی به آینده واقعیت توسعه‌یافته قرار می‌دهند و انتظار برای رونمایی‌های رسمی و تجربه عملی این تکنولوژی‌های نوین بیش از پیش افزایش می‌یابد. آینده‌ای که در آن مرزهای بین دیجیتال و فیزیکی به طور فزاینده‌ای محو می‌شوند، به لطف این نوآوری‌ها در دسترس‌تر از همیشه به نظر می‌رسد و دنیای جدیدی از امکانات را به روی ما می‌گشاید.
