نتفلیکس، غول استریمینگ جهان، اعلام کرده است که پشتیبانی از اپلیکیشن اختصاصی خود در هدست‌های واقعیت مجازی متا کوئست را متوقف خواهد کرد. این خبر که در ابتدا ممکن است برای کاربران هدست‌های واقعیت مجازی ناامیدکننده به نظر برسد، در واقع نشانه‌ای کلیدی از تحولات عمیق‌تر و مثبتی است که در اکوسیستم واقعیت مجازی و رویکرد آن به مصرف محتوا در حال شکل‌گیری است. دلیل اصلی این تصمیم، بهبود چشمگیر کیفیت پخش محتوا از طریق مرورگرهای وب در هدست‌های متا کوئست است؛ به حدی که دیگر نیازی به یک اپلیکیشن مستقل و پردردسر با به‌روزرسانی‌های کند و محدودیت‌های کیفی نیست. این رویداد، فراتر از یک تغییر ساده در استراتژی نتفلیکس، به معنای حرکت به سوی "وب فضایی" (Spatial Web) و تأکید بر قابلیت همکاری و دسترسی‌پذیری گسترده‌تر است.
اپلیکیشن نتفلیکس برای واقعیت مجازی، از سال ۲۰۱۹ در دسترس کاربران متا کوئست و پیش از آن در پلتفرم‌های اولیه واقعیت مجازی مانند آکیولس گو (Oculus Go) قرار گرفت. این اپلیکیشن با ارائه یک محیط مجازی شبیه به یک اتاق نشیمن دنج، تجربه‌ای سینمایی و فراگیر را برای تماشای فیلم‌ها و سریال‌ها در هدست واقعیت مجازی فراهم می‌کرد. ایده اولیه جذاب بود: کاربران می‌توانستند در یک فضای اختصاصی، بدون حواس‌پرتی دنیای واقعی، خود را غرق در محتوای مورد علاقه خود کنند. با این حال، این اپلیکیشن از همان ابتدا با محدودیت‌های قابل توجهی روبرو بود. یکی از اصلی‌ترین این محدودیت‌ها، کیفیت پایین تصویر بود که اغلب به وضوح استاندارد (SD) محدود می‌شد، در حالی که بسیاری از کاربران به تماشای محتوا با کیفیت HD یا حتی 4K عادت داشتند. این تضاد، تجربه کاربری را خدشه‌دار می‌کرد و مانع از فراگیری آن می‌شد.
علاوه بر کیفیت پایین تصویر، اپلیکیشن نتفلیکس در طول سالیان متمادی کمتر مورد توجه و به‌روزرسانی قرار گرفته بود. در حالی که پلتفرم متا کوئست خود در حال تکامل سریع و بهبود مستمر بود، اپلیکیشن نتفلیکس تقریباً بدون تغییر باقی ماند. این عدم سرمایه‌گذاری نتفلیکس در اپلیکیشن واقعیت مجازی خود، سوالاتی را در مورد تعهد این شرکت به آینده این پلتفرم مطرح می‌کرد. در نتیجه، این اپلیکیشن به تدریج به یک کپسول زمان از نسل اول واقعیت مجازی تبدیل شد که نتوانست با پیشرفتهای سخت‌افزاری و نرم‌افزاری هدست‌ها همگام شود. کاربران به دنبال تجربه‌ای بودند که حداقل به کیفیت تماشای روی صفحه‌نمایش‌های سنتی نزدیک باشد، اما اپلیکیشن موجود این انتظار را برآورده نمی‌کرد.
نقطه عطف این تغییر، بهبود چشمگیر مرورگر وب داخلی هدست‌های متا کوئست، به ویژه مرورگر متا براوزر (Meta Browser) است. متا در ماه‌های اخیر سرمایه‌گذاری قابل توجهی در افزایش قابلیت‌های مرورگر خود کرده است. این بهبودها شامل ارتقاء وضوح پخش ویدئو، پشتیبانی بهتر از استانداردهای وب، و بهینه‌سازی عملکرد کلی است. در نتیجه، اکنون کاربران می‌توانند با مراجعه به وب‌سایت نتفلیکس از طریق مرورگر هدست خود، محتوا را با کیفیتی به مراتب بالاتر از اپلیکیشن اختصاصی تماشا کنند. این کیفیت نه تنها با کیفیت اپلیکیشن برابری می‌کند، بلکه در بسیاری موارد از آن پیشی می‌گیرد و امکان پخش ویدئوهای با وضوح بالاتر را فراهم می‌آورد. این پیشرفت فنی، عملاً اپلیکیشن اختصاصی را به یک نرم‌افزار زائد تبدیل کرده است.
برای نتفلیکس، این تصمیم دارای چندین پیامد استراتژیک مهم است. اولاً، به آن‌ها اجازه می‌دهد تا منابع توسعه خود را از نگهداری یک اپلیکیشن خاص برای یک پلتفرم (واقعیت مجازی) که هنوز در مراحل اولیه پذیرش انبوه است، آزاد کنند. این منابع می‌توانند به بخش‌های دیگر و با بازدهی بیشتر، مانند بهبود تجربه کاربری در پلتفرم‌های اصلی یا تولید محتوای جدید، اختصاص یابند. ثانیاً، این حرکت، نتفلیکس را در موقعیت "پلتفرم خنثی" (Platform Neutral) قرار می‌دهد. با اتکا به قابلیت‌های مرورگر وب، نتفلیکس می‌تواند بدون نیاز به توسعه اپلیکیشن‌های مجزا برای هر هدست یا پلتفرم جدید واقعیت مجازی و واقعیت افزوده (مانند اپل ویژن پرو، هدست‌های پیکو، یا حتی پلی‌استیشن وی‌آر ۲)، محتوای خود را به طیف وسیع‌تری از دستگاه‌ها ارائه دهد.
این رویکرد، در راستای فلسفه "وب باز" (Open Web) است که بر دسترسی‌پذیری و قابلیت همکاری تأکید دارد. به جای محصور شدن در "باغ‌های دیواری" اپ استورها و اپلیکیشن‌های اختصاصی، محتوا از طریق مرورگرهای استاندارد در دسترس قرار می‌گیرد. این بدان معناست که نتفلیکس می‌تواند تمرکز خود را منحصراً بر ارائه بهترین تجربه پخش محتوا از طریق وب‌سایت خود بگذارد، و دیگر نیازی به نگرانی در مورد جزئیات فنی یا الزامات به‌روزرسانی اپلیکیشن در پلتفرم‌های مختلف ندارد. این یک استراتژی هوشمندانه است که هزینه‌ها را کاهش می‌دهد و دسترسی را افزایش می‌دهد، بدون اینکه کیفیت تجربه کاربری را به خطر بیندازد.
برای کاربران، این تغییر عمدتاً مثبت است. مهمترین مزیت، دسترسی به کیفیت تصویر بالاتر است. دیگر نیازی نیست که کاربران بین راحتی یک اپلیکیشن اختصاصی و کیفیت تصویر یکی را انتخاب کنند. علاوه بر این، فرآیند تماشای محتوا ساده‌تر می‌شود؛ کافی است مرورگر را باز کرده، به وب‌سایت نتفلیکس بروید و شروع به تماشا کنید، دقیقاً مانند کاری که روی کامپیوتر یا تبلت انجام می‌دهید. نیازی به دانلود، نصب یا به‌روزرسانی یک اپلیکیشن اضافی نیست. این سادگی می‌تواند برای کاربران جدید واقعیت مجازی که ممکن است با پیچیدگی‌های اپ استورها و مدیریت اپلیکیشن‌ها ناآشنا باشند، بسیار خوشایند باشد. تنها نقطه ضعفی که ممکن است برخی از کاربران آن را از دست بدهند، محیط مجازی "اتاق نشیمن نتفلیکس" است که حس دنجی و فراگیری خاصی داشت؛ اما به نظر می‌رسد مزایای کیفیت و سادگی بر این حس نوستالژی غلبه می‌کند.
تصمیم نتفلیکس بخشی از یک روند گسترده‌تر در صنعت واقعیت مجازی و واقعیت افزوده است: حرکت به سوی تجربه‌های مبتنی بر وب. بسیاری از توسعه‌دهندگان و شرکت‌ها در حال حاضر از فناوری‌های وب مانند WebXR برای ایجاد تجربه‌های فراگیر استفاده می‌کنند که می‌توانند مستقیماً از طریق مرورگر وب در دسترس باشند. این رویکرد موانع ورود را کاهش می‌دهد و دسترسی به محتوای واقعیت مجازی و واقعیت افزوده را برای کاربران بسیار ساده‌تر می‌کند. وب‌سایت‌ها نیازی به تأیید اپ استورها یا پیروی از دستورالعمل‌های سخت‌گیرانه توسعه پلتفرم‌ها ندارند، که این امر نوآوری را تسریع می‌بخشد و به توسعه‌دهندگان انعطاف‌پذیری بیشتری می‌دهد. این روند می‌تواند به معنای آینده‌ای باشد که در آن بسیاری از "اپلیکیشن‌های" واقعیت مجازی و واقعیت افزوده در واقع صفحات وب پیشرفتهای هستند که در یک مرورگر فضایی اجرا می‌شوند.
این تحول همچنین چالش‌ها و فرصت‌هایی را برای "وب فضایی" به همراه دارد. چالش‌ها شامل اطمینان از عملکرد یکنواخت مرورگر در هدست‌های مختلف، توسعه روش‌های ورودی بصری و کاربرپسند برای وب، و مدل‌های کسب درآمد پایدار برای محتوای وب‌محور است. با این حال، فرصت‌ها بسیار بزرگترند. قابلیت دسترسی جهانی، هزینه توسعه کمتر، و امکان به‌روزرسانی فوری محتوا بدون نیاز به دانلودهای بزرگ، تنها بخشی از مزایای وب فضایی است. این بدان معناست که ایده‌های جدید می‌توانند سریع‌تر به بازار عرضه شوند و به مخاطبان گسترده‌تری دست یابند.
در مقایسه با سایر سرویس‌های استریمینگ، نتفلیکس تنها شرکتی نیست که به سمت رویکرد مبتنی بر وب حرکت می‌کند. بسیاری از سرویس‌ها مانند یوتیوب (YouTube VR) همچنان اپلیکیشن‌های اختصاصی خود را دارند که تجربه خاصی را ارائه می‌دهند، اما حتی این سرویس‌ها نیز در حال بررسی راه‌هایی برای بهبود تجربه مبتنی بر وب خود هستند. پلتفرم‌هایی مانند اپل ویژن پرو نیز رویکردی مشابه با نتفلیکس در پیش گرفته‌اند و در بسیاری از موارد به کاربران توصیه می‌کنند که به جای اپلیکیشن‌های اختصاصی، از وب‌سایت‌های سرویس‌ها استفاده کنند تا تجربه بهتری داشته باشند. این نشان می‌دهد که رویکرد نتفلیکس نه یک تصمیم عجیب، بلکه بخشی از یک جریان کلی‌تر در صنعت است.
در نهایت، تصمیم نتفلیکس برای پایان دادن به اپلیکیشن واقعیت مجازی خود و تمرکز بر پخش از طریق مرورگر وب، گامی مهم در بلوغ اکوسیستم واقعیت مجازی است. این نشان می‌دهد که پلتفرم‌ها به نقطه‌ای رسیده‌اند که زیرساخت وب آن‌ها می‌تواند تجربه‌ای با کیفیت بالا را ارائه دهد. این یک حرکت به سمت کارایی بیشتر برای شرکت‌های محتوایی و دسترسی گسترده‌تر و ساده‌تر برای مصرف‌کنندگان است. در آینده، می‌توان انتظار داشت که بسیاری از سرویس‌ها و پلتفرم‌ها به جای توسعه اپلیکیشن‌های مجزا برای هر هدست، بیشتر بر روی بهینه‌سازی تجربه‌های مبتنی بر وب خود تمرکز کنند. این نه تنها برای نتفلیکس، بلکه برای کل آینده مصرف رسانه در دنیای فراگیر، یک تحول مثبت و کارآمد است.
